یادمان شهدای گمبوعه
در جنگ جهانی اول و در سال 1293 شمسی به دنبال لشکرکشی قوای روسیه تزاری به خاک ایران کشورمان صحنه یکی از مهم ترین مناقشات بین المللی شد. در این دوران احمدشاه تقریبا سه هفته تاج گذاری کرده و مجلس سوم هم تازه تشکیل شده بود. علیرغم اعلان موضع بی طرفی توسط دولت قاجاریه بخش هایی از ایران به اشغال دشمن درآمد.به دلیل اینکه در جنوب ایران مقابله با نیروهای متجاوز انگلیسی در مناطق «بوشهر»،«تنگستان»و«دشتستان» با هدایت علما سازماندهی شده بود،اقتضا می کرد که در منطقه خوزستان هم دفاع مردمی شکل بگیرد.با فتوای مرحوم «آیت الله سید محمدکاظم طباطبایی یزدی» از مراجع بزرگ نجف،نهضت مقابله با نیروهای انگلیسی در خوزستان شکل دیگری یافت اما با خیانت «شیخ خزعل» حاکم وقت خوزستان و ایجاد شکاف در صفوف مسلمین،نیروهای انگلیسی موفق شدند بصره را فتح و به سمت بغداد پیشروی کنند و در سال سوم جنگ،انگلیسی ها بغداد را تصرف کردند.در خوزستان برخی طوایف عرب،عشایر غیور و مومن دشت آزادگان،هویزه،بخش هایی از شادگان و منطقه «ویس» شامل طایفه «بنی طرف» در هویزه،طایفه عشایر «باوی» در «ویس»،عشایر «بنی لام» و همچنین عشایری از «بنی کعب» در مناطق حمیدیه،منجور،شادگان و همچنین منطقه «گمبوعه» به صورت پراکنده به مقابله با نیروهای متجاوز انگلیسی پرداختند و تعداد زیادی از آنها به شهادت رسیدند.
با شروع جنگ تحمیلی جنگل گمبوعه در منطقه ای در کیلومتر 10 جاده اهواز-حمیدیه محل استقرار و مبارزه ی نیروهای نظامی و مردمی در مقابله با دشمن برای ممانعت از اشغال اهواز بود. در عملیات بیت المقدس نیز قرارگاه قدس و بخشی از نیروهای عمل کننده در این منطقه استقرار داشتند به دلیل اهمیت دفاع مقدس مردمی که پیوند عمیقی با مرجعیت دینی در سال 1293 ش و نیز در هشت سال دفاع مقدس داشت به دستور رهبر معظم انقلاب در این منطقه «یادمان شهدای گمبوعه» در جوار قبور شهدا احداث شده است.
